Centraal Nederland

Een nieuw rapport of portfolio; alle data delen?

Lezen

Een nieuw rapport of portfolio; alle data delen?

Het basisschoolrapport is allang niet meer een simpele opsomming van behaalde cijfers. Tegenwoordig omvat het een breder beeld van de ontwikkeling van een kind, inclusief vaardigheden zoals samenwerken, zelfstandigheid en concentratie. Vanuit de nieuwe toetsing, denk aan IEP, LIB, etc., komt een gigantische hoeveelheid data.

 

Welke keuzes maak je dan? Hoe zorg je ervoor dat het rapport écht recht doet aan de ontwikkeling van het kind en aansluit bij de visie van de school? Hier zijn enkele belangrijke punten om te overwegen bij het vernieuwen van het schoolrapport.

  1. Voor wie is het rapport bedoeld?

Hoewel scholen wettelijk verplicht zijn ouders te informeren over de voortgang van hun kind, is het rapport slechts één van de vele middelen om dit te doen. Ouders worden immers al op andere manieren geïnformeerd, bijvoorbeeld via oudergesprekken, toetsresultaten en het laten zien van schriften. Het rapport moet daarom niet alleen gezien worden als een middel om schriftelijk verantwoording af te leggen, maar ook als een moment om samen te evalueren.

Het rapport is een communicatiemiddel dat ouders, de leerling én de leerkracht helpt om de ontwikkeling in kaart te brengen en te bespreken. Het rapportgesprek is het moment waarop de stand van zaken wordt geëvalueerd en waarop besproken wordt welke doelen zijn behaald en welke nog aandacht nodig hebben.

  1. Kwaliteit boven kwantiteit

Veel leerkrachten ervaren de rapportperiode als een intensieve en tijdrovende periode, vooral wanneer het rapport niet geïntegreerd is in de jaarlijkse onderwijsplanning. Scholen die het rapport zien als een logisch verlengstuk van het dagelijkse werk in de klas, en die de rapporten laten samenvallen met bestaande plannen zoals groeps- en individuele plannen, ervaren minder werkdruk tijdens de rapportperiode.

Door het rapport te koppelen aan de evaluatie van grotere leerdoelen of toetsmomenten, zoals Cito-toetsen, wordt het rapport efficiënter en waardevoller. Veel scholen kiezen er daarom voor om halfjaarlijks te rapporteren.

  1. Een rapport als onderdeel van het leerproces

Een belangrijk aandachtspunt bij een nieuw rapport is de vraag of het rapport echt recht doet aan de ontwikkeling van het kind. In plaats van slechts een eindbeoordeling te geven, kan het rapport ook ingezet worden als een middel binnen het leerproces zelf. Dit sluit aan bij het principe van formatieve evaluatie, waarbij de voortgang van het leerproces centraal staat en het rapport dient als een instrument om verdere stappen te bepalen.

Formatief evalueren betekent dat zowel de leerling als de leerkracht actief betrokken zijn bij het verzamelen en analyseren van feedback. Het rapport biedt zo niet alleen inzicht in waar de leerling staat, maar ook in wat de volgende stap moet zijn. Deze benadering helpt leerlingen inzicht te krijgen in hun eigen leerproces, wat hun motivatie kan vergroten.

  1. Keuzes maken: wat zet je wel en niet in het rapport?

Het vernieuwen van een rapport vraagt om duidelijke keuzes: welke vakken en doelen neem je mee, en welke laat je weg? Niet alle leerdoelen zijn even belangrijk om te rapporteren. Door je te focussen op de belangrijkste doelen en deze in een groter geheel van leerlijnen te plaatsen, kun je de voortgang van de leerling gerichter en effectiever rapporteren.

Dit kan betekenen dat een rapport voor elke leerling anders is, omdat niet iedereen dezelfde doelen heeft. Door deze keuzes te maken, ontstaat er meer ruimte om te focussen op de grootste successen van een leerling en op doelen die voor hen haalbaar zijn. Feedback in het rapport moet altijd samenvallen met wat er al in de klas gebeurt en wordt ondersteund door gesprekken met de leerling en ouders.

  1. De vorm van het rapport: weerspiegel de visie van de school

Het rapport moet een verlengstuk zijn van de visie van de school. Scholen die bijvoorbeeld meer nadruk leggen op zelfstandig leren of samenwerken, kunnen ervoor kiezen om deze vaardigheden prominenter te rapporteren dan andere vakinhoudelijke resultaten. De vorm van het rapport moet passen bij wat de school belangrijk vindt in het leerproces.

Uiteindelijk is het rapport een waardevol markeerpunt in de schoolloopbaan van een kind, maar de waarde ervan wordt vergroot wanneer het gezien wordt als een reflectie van het hele leerproces, niet slechts als een eindbeoordeling. Een goed rapport helpt kinderen, ouders en leerkrachten om samen te werken aan de volgende stap in het leren en te vieren wat al is bereikt.

Conclusie

Bij het opstellen van een nieuw schoolrapport is het belangrijk om verder te kijken dan alleen cijfers. Een rapport moet het leerproces van een kind centraal stellen, feedback geven over behaalde doelen, en handvatten bieden voor de volgende stappen. Kies voor een rapportvorm die aansluit bij de visie van de school en zorg ervoor dat het rapport geïntegreerd is in het planmatig werken van de school. Alleen dan kan het rapport echt bijdragen aan de ontwikkeling van de leerling en het werkplezier van de leerkracht.

Ten slotte:

Beleidskeuzes die ten aanzien van het schoolrapport worden gemaakt, moeten ter instemming aan de oudergeleding van de Medezeggenschapsraad worden voorgelegd (artikel 13 lid 1k WMS).

Cursus: Een nieuw rapport of portfolio

Een rapport is allang niet meer alleen een overzicht van behaalde cijfers dat kinderen mee krijgen naar huis en dat een aanknopingspunt is voor een oudergesprek. De mogelijkheden van wat op het rapport vermeld kan worden is eindeloos en levert ook daardoor soms veel stress op bij leerkrachten.

Hoe kun je er voor zorgen dat het rapport niet alleen een administratieve taak is, maar een krachtig middel om het leerproces van de leerlingen te versterken?

In deze cursus leer je hoe je een rapport vormgeeft, dat recht doet aan de ontwikkeling van het kind en dat aansluit bij de visie van de school.

 

Lezen

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief