Angst bij kinderen en jongeren

Heeft mijn kind last van een angststoornis?

Maak je je al langere tijd zorgen om jouw kind, omdat hij of zij last heeft van sociale angsten of een specifieke fobie heeft? Merk je dat het jouw kind belemmert in het dagelijks leven? Misschien is er bijvoorbeeld sprake van dwang(handelingen) of separatieangst waarbij het kind heel erg gehecht is aan bijvoorbeeld de vader of moeder. Er zijn ook kinderen die in sommige situaties een hele tijd of helemaal niet willen praten.

Het kan zijn dat jouw kind een angststoornis heeft. Centraal Nederland doet onderzoek bij kinderen die last van angsten hebben en begeleidt kinderen en ouders.

Wat is een angststoornis?

Kinderen en jongeren met een angststoornis zijn bang in situaties die niet direct gevaar opleveren. Ze hebben bijvoorbeeld een sociale angst, een specifieke angst (fobie) of hebben paniekaanvallen. We noemen het een stoornis als het kind in het dagelijks leven niet meer goed functioneert door de angsten.

Angststoornissen komen bij kinderen en jongeren relatief vaak voor; bij zo’n 2 tot 6 procent van de kinderen. Zowel thuis als op school kan jouw kind hier erg veel last van hebben. Bij het ontwikkelen van een angststoornis spelen meerdere factoren een rol:

de persoonlijkheid van het kind
omgevingsfactoren
(traumatische of stressvolle) gebeurtenissen

Er zijn ook factoren die de kans op een angststoornis verkleinen, zoals sociale steun, (aangeleerde) strategieën om problemen op te lossen, zelfwaardering en geloof in eigen kunnen.

Hulp zoeken voor jouw kind

Verschillende soorten angstproblemen

Binnen Centraal Nederland zien wij kinderen en jongeren met verschillende soorten angstproblematiek. Enkele van deze angstproblemen zijn:

Separatieangststoornis
Dit is een excessieve angst om gescheiden te worden van diegene aan wie het kind of jongere gehecht is en wat niet past bij de leeftijd.
Specifieke fobie
Duidelijke angst voor een specifiek object of een specifieke situatie bijvoorbeeld angst voor vliegen, angst voor een bepaald dier of het zien/krijgen van een injectie.
Sociale-angststoornis
Hierbij heeft het kind of de jongere een duidelijke angst voor een of meer sociale situaties waarin hij of zij wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische beoordeling door anderen (bijv. verschillende sociale interacties als een gesprek voeren of onbekende mensen ontmoeten, geobserveerd worden tijdens eten en drinken en/of een prestatie moeten leveren in het bijzijn van anderen zoals een toespraak of presentatie).
Gegeneraliseerde-angststoornis
Excessieve angst en bezorgdheid, in samenhang met bijvoorbeeld prikkelbaarheid, moeite met in slaap komen, rusteloosheid en concentratieproblemen, die gedurende minstens een half jaar vaker wel dan niet aanwezig zijn en betrekking hebben op prestaties op school of andere situaties.
Selectief mutisme
Het kind of de jongere spreekt consistent niet in sociale situaties waarin dit wel wordt verwacht (bijv. school) en ondanks het feit dat het kind of de jongere in andere situaties wel spreekt (bijv. thuis).
Paniekstoornis
Steeds terugkerende onverwachte paniekaanvallen waarbij een plotselinge golf van intense angst gepaard gaat met bijvoorbeeld hartkloppingen, gevoelens van ademnood, trillen of beven, zweten, duizeligheid en/of vrees om dood te gaan.
Agorafobie
Een angst voor twee of meer van de volgende situaties: gebruiken maken van vervoer zoals de auto/bus of trein, zich in een open ruimte bevinden (marktplein, brug), zich in een afgesloten ruimte bevinden (winkel, bioscoop), in een rij staan of zich in een menigte
bevinden en/of alleen buitenshuis zijn.
Obsessieve-compulsieve stoornis/dwangstoornis
Steeds terugkerende ongewenste gedachten en/of herhaalde handelingen die gericht zijn op het verminderen van de angst of de lijdensdruk.

Welke signalen horen bij een angststoornis?

Veel kinderen die een angststoornis hebben, ervaren een of meer van de volgende symptomen:

hartkloppingen of pijn op de borst
zweten
verdoofde of tintelende gevoelens
duizeligheid
ademnood
misselijkheid, buikklachten
gevoel van onwerkelijkheid of los van jezelf te staan
angst om gek te worden of je zelfbeheersing te verliezen
angst om dood te gaan

Hulp voor jouw kind met een angststoornis

Het behandeltraject van een angststoornis start met een onderzoek. Hierna bespreken we met alle betrokkenen de mogelijkheden voor behandeling. Cognitieve gedragstherapie blijkt vaak op de korte én lange termijn effectief te zijn voor de behandeling van angststoornissen.

Cognitieve gedragstherapie

Bij cognitieve gedragstherapie kijken we samen met jouw kind naar wat de rol is van zijn/haar gedachten bij de angst. We onderzoeken of deze gedachten eigenlijk wel kloppen. Wat zijn bewijzen voor en tegen? Daarnaast gaan we daadwerkelijk oefenen met de situaties/dingen waar het kind bang voor is (exposure). Daarbij hebben we natuurlijk aandacht voor wat een kind kan doen als het bang en gespannen is. Denk aan steun zoeken, ontspanningsoefeningen en helpende gedachten.

EMDR

EMDR kan kinderen helpen om minder angstig te zijn, als de angst voorkomt uit een traumatische gebeurtenis.

Kinderen met angstklachten kijken vaak op een negatieve manier naar de wereld. We bespreken de angstige gedachten en zetten deze samen om in helpende gedachten.

Ouders en omgeving spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling en het voortbestaan van de angsten van kinderen, maar ook in het ondersteunen van het kind om de angst te overwinnen!

Hulp bij angststoornis

Neem contact op

Wil je jouw kind aanmelden voor diagnostiek en behandeling bij Centraal Nederland? Dan kun je terecht op onze informatiepagina over aanmelden bij Jeugd GGZ.

Heb je vragen over de diagnostiek of behandeling van kinderen met een angststoornis of zijn er onduidelijkheden over het verkrijgen van een doorverwijzing? Vul dan het onderstaande contactformulier in.

Je kunt ook contact opnemen via info@centraalnederland.nl of bel 085 – 8 330 330.