Wil jij goud in handen hebben? Betreed onderwijsland!
Een column over het mooie onderwijsland, waar begin je dan? Ik kan natuurlijk een ode schrijven over het prachtige vak dat ik geef. Maatschappijleer. Een levend vak dat gaat over mensen, culturen, politiek en het nuttig bezig zijn in het leven. Een vak dat gaat over jou! Maar zo’n ode gaat natuurlijk uit van mijn persoonlijke bevlogenheid over burgerschap.
Een ander uitgangspunt voor een column kan het samenwerken met collega’s zijn. Samen in een team bouwen aan de maatschappij. Samen zoeken naar effectief en zinvol onderwijs. Dit vertrekpunt is echter behoorlijk organisatie-gebonden. Nadenkend over het thema van deze column ontdekte ik dat er één ding centraal staat in het onderwijs: ontmoeting!
Iedere ochtend stromen die gasten weer binnen. Als docent aan vmbo-bovenbouwklassen moet ik al glimlachen als ze het lokaal binnenkomen. De een met veel bombarie. Een ander druk pratend over wat hem bezighoudt. De ene keer is het de trekker, de andere keer de voetbalwedstrijd van de avond ervoor. Weer een ander bromt een onverstaanbaar goedemorgen en ploft met een nors gezicht op de stoel. Dat is ook duidelijk: ochtendhumeur. Weer anderen groeten vriendelijk en kletsen met elkaar, gewoon omdat het gezellig is elkaar weer te zien.
Van zo’n tafereel kan ik oprecht genieten. Waarom? Je ziet dat deze leerlingen echt mensen zijn, volwassenen in wording. Ze hebben een eigen geschiedenis, de een zit vol barsten, de ander is een nagenoeg onbeschreven blad (voor zover dat bestaat). Je ziet op zo’n moment dat ook deze leerlingen zich laten leiden door emoties. Je ziet dat ze elkaar nodig hebben en elkaar opzoeken. Je ziet een samenleving in het klein. Daar geniet ik van!
Met deze jongeren heb ik mooie en eerlijke gesprekken. Soms gaan deze gesprekken heel diep en legt iemand zijn hele innerlijk op tafel. Een andere keer is zo’n gesprek een harde botsing over verantwoordelijkheid nemen. Maar een gesprek kan ook een spiegel zijn; wat die leerling zegt, raakt mij of houdt mij een spiegel voor. Zo sta ik dagelijks voor de klas. In gesprek met de leerling. Mijn interactieve job wil ik voor geen goud inwisselen voor iets anders. Nee, door mijn ontmoetingen heb ik juist goud in handen!
Maar … het onderwijs is toch zo druk? Docenten moeten toch zoveel doen? Papierwerk afronden, de lesstof moet toch met stoom en kokend water aangeleerd worden? Ach … ik ontken niet dat het onderwijs een jachtig bestaan kent. Maar door te ont-moeten, ontmoet je juist! Je maakt geen verschil in het leven van jongeren door te doen wat je moet doen (goede lessen geven). Wel kun je verschil maken door hen te ontmoeten, naast hen te staan, hen serieus te nemen, er voor hen te zijn. Iemand zei ooit: “Ik heb het meest geleerd, niet van hen die mij onderwezen, maar van hen die met mij spraken.”. Dat is toch goud?!
Ook al heb ik nog lang niet de leeftijd bereikt om te bewijzen dat die uitspraak waar is, ik heb al wel gezien dat je op een eenvoudige manier het verschil kan maken. Gewoon, door te luisteren en met hen te praten. Daar geniet ik oprecht van.
Wil jij werken met goud? Betreed onderwijsland, het is er prachtig!
Erik Jan Vinke
Docent maatschappijkunde
Pieter Zandt scholengemeenschap
